jueves, 25 de febrero de 2016

Fisica aplicada ao boxeo.


Nun rápido e intuitiva puñada hai demasiados fenómenos físicos ocultos. Eses rápidos movementos que con tanta facilidade disparan os deportistas de artes marciais e boxeo, que apenas duran unhas fraccións de segundo e dispáranse case sen pensar, levan implícitas multitude de variables, das que depende ao final a efectividade do ataque. Estamos a falar de Enerxía Cinética, Presión, Rixidez, Impulso e outras cousas parecidas.

A efectividade dunha puñada depende fundamentalmente dos seguintes factores:
A- A precisión do golpe: Impactar no rostro non é o mesmo que golpear un ombreiro
B- A velocidade resultante: Un golpe á "contra", cando ambos os contendentes están a avanzar o un cara ao outro, implica a suma de ambas as velocidades, e por tanto, o impacto é maior que cando un deles está a retroceder ou esquivando o ataque.
C- A Masa coa que se golpea: Impactar con "todo o corpo" implica que no golpe interveña unha maior masa, e por tanto, unha maior forza.
D- A presión exercida por unidade de superficie: Un golpe dado con só dous cotobelos (pouca superficie de contacto) provoca máis danos que outro dado con toda a palma da man (moita superficie de impacto)
E- A Rixidez da "arma": golpear co cóbado (moi ríxido), provoca máis danos que facelo cunha luva de boxeo acolchado.
Hai máis factores implicados, pero son menos importantes.

PRECISIÓN
A precisión dun golpe é un asunto fisiológico, polo que só imos mencionalo de pasada. Entre outras cousas, porque calquera artista marcial sabe que é preferible golpear no rostro ou no fígado, antes que facelo no ombreiro ou no peito, por non falar de zonas "máis sensibles", das que saben moito os urólogos.
VELOCIDADE
Este é un dos factores máis importantes: a maior velocidade, maiores danos. A velocidade é o factor máis importante da enerxía interveniente: a Enerxía Cinética. É máis importante aínda que a masa, xa que a enerxía cinética depende en proporción directa da masa, pero a velocidade intervén de forma exponencial. É dicir, se aumentamos a masa do deportista ao dobre, a súa enerxía cinética aumenta tamén o dobre, pero se duplicamos a súa velocidade, a enerxía cinética elévase ao cadrado.
A Enerxía Cinética é aquela que teñen os corpos en movemento, polo mero feito de ter unha velocidade: canto máis rápido móvanse, máis enerxía posúen. Exprésase coa seguinte fórmula:

A velocidade normal dun puño avanzando cara ao seu opoñente adoita depender da rapidez coa que este se desprace en liña recta desde o seu arranque (na posición de saída) ata o punto de impacto (por exemplo, o rostro do opoñente): Esta é unha velocidade lineal que pode calcularse facilmente dividindo o espazo percorrido (a lonxitude do brazo, máis ou menos) entre o tempo que dura o movemento (máis ou menos unha décima de segundo) e dividíndoo todo por dous (xa que se debe estimar a velocidade media do movemento, posto que o puño parte do repouso, a velocidade cero).

Nestas condicións, a puñada dun boxeador medio pode alcanzar unha Enerxía cinética aproximada de 250 Xullos (en termos comparativos, unha escopeta de aire comprimido pode xerar unha Ec de 1 Xullo)

Pero un bo artista marcial sabe por experiencia que os seus golpes directos adquiren maior enerxía se, durante a traxectoria da puñada, víranse un pouco a cadeira e os ombreiros desde detrás cara a adiante, acompañando ou impulsando ao puño. Este leve xiro do corpo achega ao golpe unha enerxía complementaria, coñecida como "Enerxía Cinética Rotacional". Desta maneira, o movemento total está agora formado polo avance lineal do puño e un xiro de cadeiras que complementa ao anterior.

A Enerxía cinética rotacional (Er) é similar á Enerxía cinética lineal (Ec) e a súa magnitude depende do "Momento de Inercia" (I) do corpo que vira, así como da "Velocidade Angular" (W) do devandito xiro
O Momento de Inercia (I)  dun corpo en movemento depende á súa vez, da masa de cada partícula, átomo ou molécula que se atope virando ao redor dun eixo común e da distancia da devandita partícula ao centro de xiro. Sumando todas as masas do corpo que vira, e multiplicando os seus respectivos radios ao cadrado, obteremos o Momento de Inercia total do sistema.
Facendo os correspondentes cálculos, un bo movemento de xiro de cadeiras pode sumar á enerxía cinética lineal, uns 50 Xullos de máis, o que supón !!Un 20% máis de potencia!!

A MASA

Cando se lanza unha puñada, a masa que intervén no impacto non é toda a masa corporal. Tan só o puño e parte do brazo actúan no impacto. Pero pódese aumentar a intervención dunha maior cantidade de masa se se sabe colocar o corpo nunha boa posición. Así, é importante golpear mentres se avanza lixeiramente, proxectar o ombreiro á fronte e cargar o tronco. É igualmente conveniente apoiar ben os pés para evitar o retroceso de toda a masa impulsada (principio de acción-reacción). Cun pouco de adestramento, pódese conseguir que a cantidade de materia que é "empuxada" cara a adiante, sexa maior, o que aumenta considerablemente a Enerxía cinética do proceso.

A PRESIÓN

A presión na forza que se aplica por unidade de superficie. Canto menor é a superficie, maior é a presión exercida. A maior presión, maior contundencia na puñada. Isto enténdese ben cando comparamos unha puñada, onde a superficie que golpea (o puño) é pequena, cunha "labazada", onde a superficie de impacto é moi grande (a man enteira).

Polo xeral, nas escolas de Artes Marciais adóitase ensinar que o golpe directo de puño, debe efectuarse impactando só cos dous cotobelos interiores en lugar de usar os catro cotobelos do puño enteiro (descártase a articulación do pulgar). Reducindo o número de cotobelos intervenientes, tamén se reduce a superficie de impacto, co que a presión aumenta.

A RIXIDEZ
O último factor que destacamos, é a rixidez do conxunto puño-brazo-corpo.  A rixidez é importante porque é unha das propiedades que máis poden intervir na potencia final dun impacto. Un defecto de rixidez (puño moi brando) provoca a perda de gran parte da Enerxía cinética conseguida durante a xénese do movemento. Efectivamente, parte da enerxía cinética da puñada disípase ou emprega para deformar o puño, por tanto, a menor rixidez, maior perda de enerxía.

Un simple cilindro de madeira ou un chisqueiro recolleito dentro da man (Kubotan) pode multiplicar por dúas a rixidez do puño, evitando a perda de enerxía cinética tras o impacto. Pero como este tipo de armas non están permitidas nos deportes de combate, a única maneira de aumentar a rixidez do puño é adestrando para conseguir unhas mans máis densas: aumentar a masa muscular de todo o brazo (sobre todo da man, boneca e antebrazo) e forzar o endurecemento da masa ósea mediante adestramentos co saco ou o Makiwara.

Calcular o "Coeficiente de Rixidez" dun brazo humano só se pode facer mediante experimentación e con cámaras de alta velocidade, xa que resulta case imposible calcular os valores axiales, flexionales, etc, da nosa anatomía, como se adoita facer en enxeñería, onde se poden usar as matemáticas. De todos os xeitos, este coeficiente de rixidez (Ki) sempre é proporcional á forza aplicada (Fi) e ao desprazamento debido á deformación (Dei)

Por iso, canto menor é o deplazamiento ou a "compresión" medida en unidades de lonxitude axial de todo o brazo implicado no golpe, maior será a rixidez, e por tanto, maior é a enerxía que se aproveita.
Curiosamente, os ósos humanos tamén poden ser "adestrados" para aumentar a súa rixidez. Adóitanse practicar centos de golpes de baixa ou media intensidade contra sacos ou táboas para forzar a aparición de microrroturas superficiais. Seguidamente, esas microrroturas cicatrizan, e no seu lugar van aparecendo, co tempo, microscópicos nódulos óusevos que engordan o óso. Co paso dos anos, devanditos ósos terminan resultando máis ríxidos (aínda que tamén máis fáciles de fracturar).






No hay comentarios:

Publicar un comentario